TÜRKİYE’DE GIDA TAKViYESi KULLANIM YÜZDESİ
Gıda Takviyesi ve Beslenme Derneği (GTBD) tarafından araştırma şirketi Ipsos’ a yaptırılan gıda takviyesi araştırması, Türkiye’de ilk olma özelliğini taşıyor. Araştırmaya göre, ülkede gıda takviyesi kullanım oranı % 13 olurken, Türk halkı gıda takviyesi olarak daha çok vitamin ve mineral tüketiyor. Gıda takviyeleri, sağlığa faydaları nedeniyle doktor önerisi sonucunda eczanelerden temin ediliyor.
Gıda takviyesi ve yenilikçi yaklaşımlar konusunda kamuoyunu bilinçlendirmek amacıyla 4 Ağustos 2016 tarihinde kurulan GTBT’nin temel amacı, sektörün gelişmesine, sorunlarının çözümüne katkıda bulunmak ve itibarını artırmaktır.
GTBD’nin talebiyle Ipsos tarafından Türkiye’de bireylerin gıda takviyesi kullanım oranını, tüketicilerin profilini ve kullanım amaçlarını tespit edebilmek amacıyla bir kamuoyu araştırması yapıldı. Türkiye’de ilk kez yapılan bu çalışma kapsamında, 18 yaş ve üzeri nüfusunu temsilen 81 ilde tesadüfi yöntemle seçilen 1750 bireyle bilgisayar destekli telefon görüşmeleri gerçekleştirildi. Saha çalışması ise 8-17 Kasım 2017 tarihlerinde tamamlandı.
!GIDA TAKVİYESİ KULLANIMI AKDENİZ ÜLKELERİYLE BENZER
Araştırmanın en temel bulgusu gıda takviyesi kullanım oranına ilişkin oldu. Buna göre Türkiye’de son 12 ay içinde herhangi bir gıda takviyesi ürünü kullandığını ifade edenlerin oranı % 13 olarak tespit edildi.
ABD’de bu oranın % 70 civarında olduğu biliniyor.
Yine Danimarka gibi bazı kuzey Avrupa ülkelerinde de kullanım oranı % 50’nin üzerinde. Buna karşılık çeşitli araştırmalar, İspanya ve İtalya gibi Akdeniz ülkelerinde kullanım oranının % 15-20 civarında olduğunu gösteriyor. Buna göre, ülkemizdeki kullanım oranı daha çok Akdeniz ülkelerine benzer seviyede.
Araştırmaya göre, gıda takviyesi kullanım oranı kadınlarda % 18, 18-34 yaş grubundaki gençlerde % 15, bekarlarda % 33, üniversite mezunlarında % 23 oldu. Nitelikli işlerde ve profesyonel mesleklerde çalışanlarda kullanım oranının ortalamadan yüksek olduğu görüldü.
Gıda takviyesi kategorilerindeki kullanım oranları yaş, cinsiyet ve eğitime göre farklılaşıyor. Vitamin kullanımının kadınlarda, 25-34 yaş arasındaki gençlerde ve üniversite mezunlarında daha yüksek olduğu tespit edildi.
EN ÇOK VİTAMİN VE MİNERAL KULLANILIYOR
Araştırmada, gıda takviyesi ürünlerinin alt kategorilerine yönelik kullanım oranları da incelendi. Buna göre, ortalama kullanım oranı;
- vitamin ve minerallerde % 11
- fonksiyonel gıda ve omega-3 yağlarda % 4
- bitkisel gıda takviyesi ürünlerinde % 4
- sporcu gıdaları ve kilo kontrolü ürünlerinde % 3
VİTAMİN VE MİNERAL KULLANANLAR
Araştırmaya göre, gıda takviyesi kullanım oranı kadınlarda % 18, 18-34 yaş grubundaki gençlerde % 15, bekarlarda % 33, üniversite mezunlarında % 23 oldu. Nitelikli işlerde ve profesyonel mesleklerde çalışanlarda kullanım oranının ortalamadan yüksek olduğu görüldü.
Gıda takviyesi kategorilerindeki kullanım oranları yaş, cinsiyet ve eğitime göre farklılaşıyor. Vitamin kullanımının kadınlarda, 25-34 yaş arasındaki gençlerde ve üniversite mezunlarında daha yüksek olduğu tespit edildi.
KADIN, GENÇ VE EĞİTİMLİLER KULLANIYOR
Gıda takviyesi kategorilerindeki kullanım oranları yaş, cinsiyet ve eğitime göre farklılaşıyor. Örneğin, vitamin kullanımının kadınlarda, 25-34 yaş arasındaki gençlerde ve üniversite mezunlarında daha yüksek olduğu tespit edildi.
Yine kadınların ve üniversite mezunlarının fonksiyonel gıdaları, üniversite mezunlarının bitkisel gıda takviyesi ürünlerini ve 18-34 yaş arasındaki gençler ile üniversite mezunlarının sporcu gıdası ve kilo kontrol ürünlerini daha çok kullandığı görüldü.
TEMEL KULLANIM NEDENİ SAĞLIK
Gıda takviyesi ürünleri kullananlara bunun nedenleri de soruldu. Temel kullanım sebebinin “genel olarak sağlığa faydaları” (% 39) olduğu görüldü.
Diğer önemli kullanım nedenleri ;
“enerji vermesi” (% 22), “kilo kontrolü” (% 13), “bağışıklık sistemini güçlendirmesi” (% 12) ve “kemikleri güçlendirmesi” (% 9) olarak sıralandı.
GÜVEN YÜKSEK
Araştırmada kullanıcılara her bir gıda takviyesi kategorisine ne derece güvenip güvenmedikleri de sorulmuştur. En fazla güven duyulan kategori bitkisel gıda takviyesi ürünleri (% 68) oldu.
Buna karşılık vitamin ve mineral kullanıcılarının % 56’sı, vitamin ve minarallere, fonksiyonel gıda kullanıcılarının % 54’ü fonsiyonel gıda ürünlerine ve sporcu gıdası/kilo kontrolü ürünleri kullananların % 41’i bu kategorideki ürünlere güvendiklerini ifade etti.
Her bir kategoriye duyulan güven, gıda takviyesi ürünü kullananlar ve kullanmayanlar nezdinde incelendiğinde ise gıda takviyesi kullananların % 55’i vitamin ve minerallere, % 36’sı fonsiyonel gıdalara, % 19’u bitkisel gıda takviyesi ürünlerine ve % 19’u sporcu gıdaları ve kilo kontrol ürünlerine güvendiklerini dile getirdi.
Buna karşılık gıda takviyesi ürünlerini kullanmayanlar nezdinde ise güven oranı vitamin ve mineraller için % 29, fonksiyonel gıdalar için % 22, bitkisel gıda takviyesi ürünleri için % 16, sporcu gıdaları ve kilo kontrolü ürünleri için % 16 olarak tespit edildi.